HET BEELD van twee trigrammen: boven Water, onder Hemel. Er zit vocht in de lucht. Genoeg voor een hoge dunne wolkensluier. Lang niet voldoende voor een malse regenbui. En daar gaat het uiteindelijk om: wat zouden we moeten zonder water. Water is de primaire voorwaarde voor ieder leven, voor iedere samenleving. Er zit daarom niets anders op dan te wachten. Geduld uit te oefenen tot betere tijden.
Het verhaal vangt aan in hoofdstuk 3. Begin gevolgd door hoofdstuk 4. Spel. Spel is de afwezigheid van een gesteld doel. Denken komt na het doen. Je geeft impulsiviteit en intuïtie de vrije teugel te geven en dat brengt je op plaatsen waarvan je het bestaan niet kon vermoeden. Wat een bevrijding is het fijn om je geen zorgen te hoeven maken om fouten te maken.
Al spelend ontdek je de wereld. Daarbij is ongeremdheid niet genoeg: geduld en de capaciteit te kunnen wachten zijn even belangrijk. Op je beurt wachten. Wachten om op het juiste moment in actie te komen. En wachten, om zo een automatisme voor even uit te stellen, om het te kunnen vervangen tot iets creatievers.
Wachten opent onvermoede mogelijkheden. Wat gebeurt er als je deze keer niet een vaste gewoonte achterna loopt? Kun je een tijdje in het niemandsland van niets-doen verblijven? Kun je je ongeduld omarmen en luisteren naar verborgen opties?
Wachten is een centraal thema in het Boek van Verandering. Er zijn absoluut momenten dat je zonder uitstel je kans moet grijpen door meteen in actie te komen. Maar wie weet, bereik je deze keer wel veel meer door niet naar voren te stappen, te reageren, te handelen. Hoofdstuk 5 exploreert de kunst van wachten. Met verhoogde aandacht waarnemen waar de situatie om vraagt. Wachten en waken.
wachten ww. ‘blijven tot iets gebeurt, nog niet beginnen’. Onl. *wachten ‘bewaken, de wacht houden’ op grond van de afleiding wahteri ‘bewaker’ in thie waghtara, thie thie burgh umbegent ‘de wachters die de stad bewaken’ [ca. 1100; Will.]; mnl. wachten ‘opletten, in de gaten houden, bewaken’ in mar wachten hem wel dat dit niet te dicke ne geschie ‘maar ze moeten er wel op letten dat dit niet te vaak gebeurt’ [1236; VMNW], wagten, wachten ‘bewaken, de wacht houden, bespieden’ [1240; Bern.], Die haer scape hadden ghewacht ‘die hun schapen hadden bewaakt (gehoed)’ [1285; VMNW], ‘wachten’ in .xviii. daghe waest ghewacht ‘er werd 18 dagen gewacht’ [1285; VMNW]. Afleiding van wacht. In het Middelnederlands had het woord vele betekenissen en betekenisnuances rondom het aspect ‘bewaken, opletten’; die zijn in het Nieuwnederlands geheel verouderd, maar nog wel herkenbaar in de afleiding wachter ‘bewaker’ en in de uitdrukking wacht u voor de hond! ‘wees op uw hoede voor de hond’. Het betekenisaspect ‘blijven tot iets gebeurt’ is uitgegroeid tot hoofdbetekenis. Een vergelijkbare ontwikkeling heeft zich voorgedaan bij Duits warten ‘wachten’, uit oorspr. ‘de wacht houden’, zie → garde ‘keurkorps’. etymologiebank.nl
Wacht even, er hoeft immers maar iets kleins te verschuiven en de hele situatie verandert.
De eerste lijn, de aanvang van de situatie, verandert. Wachten kan het begin van herstel en regeneratie zijn.
De tweede lijn verandert. Hoe geduld en wachten naar een idealere situatie leiden.
De derde lijn verandert. Wachten is ongetwijfeld dè sleutel naar zelf-discipline en concentratie.
De vierde lijn verandert. Wachten en geduld uitoefenen kan leiden tot een doorbraak.
De vijfde lijn verandert. Vooruitgang door te wachten. Dat is ‘investeren in het tegendeel.’
De bovenste lijn verandert. Al kan wachten als een nederlaag voelen, dat is het in werkelijkheid niet. Een tijdlang geduld uit oefenen kan zomaar leiden tot het maken van kleine maar essentiële stappen.
